1. TÌM HIỂU VỀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ
Đái tháo đường thai kỳ (tiếng Anh: gestational diabetes mellitus, viết tắt: GDM) hay còn gọi là đái tháo đường trong thời gian mang thai, là một loại đái tháo đường chỉ xảy ra ở phụ nữ mang thai. Nếu một phụ nữ bị đái tháo đường khi mang thai nhưng chưa bao giờ bị bệnh đái tháo đường trước đó thì được chẩn đoán là đái tháo đường trong thai kỳ. Tỷ lệ mắc đái tháo đường trong thai kỳ là khoảng 5% trên tổng số các bà mẹ mang thai, hay khoảng 200,000 trường hợp mỗi năm tại Hoa Kỳ.
2. LÀM THẾ NÀO ĐỂ TÔI BIẾT TÔI CÓ BỊ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TRONG THAI KỲ HAY KHÔNG?
Thường các xét nghiệm chấn đoán đái tháo đường thai kỳ được làm trong thời gian 24-28 tuần. Nếu nguy cơ của bạn cao hơn trung bình, có thể kiểm tra cho bạn sớm hơn, có thể ngay khi bạn vừa biết mình mang thai.
Có hai cách tiếp cận để kiểm tra chỉ số tiểu đường thai kỳ:
- Với phương pháp tiếp cận một bước, thai phụ sẽ nhịn đói trong 4 đến 8 giờ. Sau đó, nhân viên y tế sẽ đo đường huyết của thai phụ, và sẽ đo lại lần nữa 2 giờ sau khi thai phụ uống một ly nước đường. Loại xét nghiệm này được gọi là nghiệm pháp dung nạp glucose qua đường uống.
- Với phương pháp tiếp cận hai bước, nhân viên y tế đo đường huyết của thai phụ 1 giờ sau khi uống một ly nước đường. Người nào có đường huyết bình thường sau 1 giờ có thể sẽ không bị đái tháo đường trong thai kỳ. Người nào có đường huyết sau 1 giờ cao hơn sau đó sẽ thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose qua đường uống để xác định xem họ có bị đái tháo đường trong thai kỳ hay không.
3.MẸ BỊ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ CÓ ẢNH HƯỞNG GÌ ĐẾN THAI NHI KHÔNG?
Hầu hết các bà mẹ bị đái tháo đường trong thai kỳ đều sinh ra những đứa con khỏe mạnh, đặc biệt khi họ kiểm soát được đường huyết, chế độ ăn có lợi cho sức khỏe, tập luyện, và duy trì cân nặng phù hợp. Tuy vậy, trong một số trường hợp, đái tháo đường trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến quá trình mang thai và thai nhi. Một số nguy cơ tiềm ẩn bao gồm:
- Cơ thể của bé lớn hơn bình thường – được gọi là thai to. Thai to có thể cần sinh mổ thay vì sinh tự nhiên.
- Lượng đường trong máu thai nhi quá thấp – hay còn gọi là hạ đường huyết. Do đó, khi bé chào đời, cho bé bú sữa mẹ ngay lập tức có thể giúp cung cấp thêm nhiều glucose cho trẻ. Ngoài ra, có thể cần truyền glucose trực tiếp vào máu của trẻ sơ sinh.
- Vàng da ở trẻ sơ sinh
- Hội chứng suy hô hấp ở trẻ: Bé khó thở, phải thở bình oxy. Trẻ có thể có nồng độ chất khoáng trong máu thấp. Tình trạng này có thể gây co giật cơ hay chuột rút, nhưng có thể điều trị bằng cách bồi dưỡng thêm chất khoáng cho trẻ.
4. ĐIỀU TRỊ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ
Nhiều thai phụ bị đái tháo đường thai kỳ vẫn có một thai kỳ khỏe mạnh và sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh vì họ tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sỹ. Mỗi thai phụ nên có phác đồ điều trị riêng biệt được xây dựng tùy tình trạng của thai phụ, nhưng có một số phương cách chung để ổn định sức khỏe cùng với đái tháo đường trong thai kỳ:
- Kiểm tra đường máu nhiều lần trong ngày để xác định nồng độ đường huyết.
- Ăn chế độ ăn có lợi cho sức khỏe: Kiểm soát chất đường, bột là một phần rất quan trọng trong chế độ ăn của những bà mẹ bị đái tháo đường trong thai kỳ.
- Hãy vận động thể lực vừa phải, đều đặn và phù hợp với cơ thể để kiểm soát đường máu.
- Giữ cân nặng hợp lý – số cân nặng tăng thêm của bạn sẽ tùy thuộc vào cân nặng trước khi mang thai.
- Ghi nhận chế độ ăn, vận động thể lực, và nồng độ đường huyết hàng ngày – Thai phụ bị đái tháo đường thai kỳ nên ghi lại chỉ số đường huyết, vận động thể lực của họ, và tất cả mọi thứ họ ăn, uống vào một cuốn sổ ghi chép hàng ngày. Việc này giúp theo dõi quá trình điều trị và điều gì cần được thay đổi nếu có.
Một số bà mẹ bị đái tháo đường trong thai kỳ cũng có thể cần dùng insulin để giúp kiểm soát bệnh đái tháo đường. Việc dùng thêm insulin có thể giúp hạ thấp nồng độ đường huyết.
5. ĐIỀU GÌ SẼ XẢY RA KHI ĐỨA TRẺ ĐƯỢC SINH RA?
Đối với hầu hết các bà mẹ, nồng độ đường huyết nhanh chóng trở về bình thường sau khi sinh con. Sáu tuần sau khi sinh con, bạn nên làm xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ đường huyết. Xét nghiệm cũng giúp kiểm tra nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường trong tương lai. Nếu bạn muốn có thai tiếp, hãy làm xét nghiệm đường huyết ba tháng trước khi mang thai để chắc rằng nồng độ đường huyết của bạn bình thường. Những đứa con của các bà mẹ bị đái tháo đường trong thai kỳ có nguy cơ cao bị béo phì, dung nạp glucose bất thường, và đái tháo đường. Những bà mẹ bị bệnh đái tháo đường trong thai kỳ và con của họ có nguy cơ bị béo phì và đái tháo đường tuýp 2 trong cuộc sống cao hơn. Bạn có thể phòng ngừa bệnh đái tháo đường tuýp 2 thông qua cách thay đổi trong lối sống. Hãy trao đổi với nhân viên y tế về bệnh đái tháo đường và những nguy cơ từ đái tháo đường trong thai kỳ.